Shosugiban – piękno przez zniszczenie

Shosugiban- piękno przez zniszczenie

– piękno osiągnięte przez zniszczenie drewna potraktowanego żywym ogniem.

 

 

Shou Sugi Ban – shōsugiban (焼杉板) proces zwany również Yakisugi (焼杉), japońska technika obróbki drewna, teraz zachwyca w Polsce.

Początki techniki zwanej „Spalona deska cedru” miały miejsce w Japonii około roku 1700.

Jednak na przestrzeni czasu zastąpienie drewna nowocześniejszymi materiałami budowlanymi spowodowało porzucenie pracochłonnej technologii.

Kilkanaście lat temu Shou Sugi Ban ponownie odrodziła się w Japonii, później w Stanach Zjednoczonych, żeby trafić w końcu na Stary Kontynent.

 

 

Perfekcjonizm

Japończyk w każdej wykonywanej pracy, w każdy tworzonym dziele dążył do perfekcji. Stawanie się samurajem, wykuwanie mieczy, układanie origami czy ikebany, prowadzenie drzewek bonsai, ceremonia parzenia i picia herbaty – wszystko perfekcyjnie.

Dla nas większość czynności to praca – dla nich „droga” i ciągłe doskonalenie siebie.

Konfucjańskie zasady bushidō – „droga wojownika”, a także buddyzm ZEN stanowiły podstawę systemu myślenia i sposobu postrzegania świata przez Japończyków.

Samuraj Jōchō Yamamoto (1659–1719) w swoich zapiskach zatytułowanych Hagakure pisał m.in.:

„Skoro staliśmy się lepsi niż wczoraj, od jutra zacznijmy się doskonalić; przez całe życie, dzień po dniu, trzeba dążyć do perfekcji. To też nie kończy się nigdy”.

 

 

Shou Sugi Ban

Pierwotnie wyspiarze konserwowali drewno w morskiej wodzie. Wytrawione deski były chropowate i szare. Zgodnie z wyznawanymi konfucjańskimi zasadami Japończykom nie wystarczało drewno konserwowane solą – nie było doskonałe.

Zrodziła się Yakisugi (焼杉) lub inaczej shōsugiban (焼杉板) – tradycyjna japońska technika konserwacji drewna budowlanego poprzez opalanie.

Pierwotnie technika yakisugi była stosowana tylko do konserwacji drewna cedrowego (sugi), które było podstawowym materiałem budowlanym tradycyjnych japoński domów.

 

Sho Sugi Ban – piękno przez zniszczenie

Japońscy rzemieślnicy opalali nad ogniem deski przeznaczone do budowy domów, aż do uzyskania na ich powierzchni zwęglonej warstwy węgla drzewnego.

Proces był pracochłonny, ale efekt praktyczny i wizualny zaskakujący, utrzymujący się kilkadziesiąt lat.

Efekt praktyczny

Warstwa zwęglonego drewna pozbawiona wilgoci stawała się ognioodporna oraz dawała ochronę przed gniciem, pasożytami i grzybami.

 

Efekt wizualny

W zależności od stopnia zwęglenia drewno nabierało czarnego koloru i połysku, a rysunek słoi stawał się bardzo wyrazisty.

 

Proces shōsugiban dzisiaj

Dzisiejsi twórcy nie wypalają drewna nad ogniskiem. W ruch idą palniki gazowe.

O rodzaju drewna decyduje artysta. Nie jest to wyłącznie cedr.

Dzięki zastosowaniu różnych gatunków drewna otrzymuje się przeróżne faktury.

Dzisiaj kładzie się nacisk głównie na efekt wizualny, z tego powodu w wielu przypadkach drewno jest ledwo muśnięte ogniem.

Najpierw deski są poddawane opalaniu do momentu zwęglenia wierzchniej warstwy – w zależności od zamiaru, są bardziej lub mniej zwęglone.

Stopień zwęglenia pozwala na uzyskanie zróżnicowanego koloru desek oraz mocniejszego lub słabszego „wyciągnięcia” słojów.

Drugim etapem jest hartowanie gorącej zwęglonej warstwy w zimnej wodzie.

Kolejny krok to oczyszczenie drewna, np. poprzez wyszczotkowanie.

Powierzchnię drewna można wykończyć olejem, woskiem bądź lakierem.

 

 

 

 

 

 

 

Proces shōsugiban jest czasochłonny, a żeby był mniej pracochłonny, wymaga posiadania kilku elektronarzędzi dla usprawnienia procesu.

Wszystkie opublikowane w tym artykule zdjęcia są efektem zastosowania techniki shōsugiban przez polską pracownię Piu Nature.

Więcej na https://www.facebook.com/piunature

https://twitter.com/piu_nature

 

 

Dzisiaj Shou Sugi Ban ma zastosowanie w przedmiotach codziennego użytku jak i w wystroju wnętrz, co pokazują zdjęcia pracowni Piu Nature.

 

[ngg_images source=”galleries” container_ids=”11″ display_type=”photocrati-nextgen_basic_thumbnails” override_thumbnail_settings=”0″ thumbnail_width=”240″ thumbnail_height=”160″ thumbnail_crop=”1″ images_per_page=”20″ number_of_columns=”0″ ajax_pagination=”0″ show_all_in_lightbox=”0″ use_imagebrowser_effect=”0″ show_slideshow_link=”1″ slideshow_link_text=”[Show slideshow]” order_by=”sortorder” order_direction=”ASC” returns=”included” maximum_entity_count=”500″]